Giáo hội công giáo ra lệnh giải thể cộng đoàn Lời Sự Sống
Họp kín ở Đan viện Andecy, ngày thứ bảy 25 tháng 6, các thành viên của Lời Sự Sống (Verbe de Vie) nhận tin đan viện của họ sẽ bị giải thể có hiệu lực năm 2023. Quyết định được đưa ra sau chuyến kinh lý tông tòa lần thứ hai, đã cho thấy sự thật nghiêm trọng trong hoạt động của cộng đồng này.
Công bố giải thể được thông báo ở Andecy, thuộc giáo phận Châlons-sur-Marne, một trong những địa điểm của cộng đoàn Lời Sự Sống. Facebook cộng đồng Lời Sự Sống, Andecy
Kết quả là dứt khoát, không kháng cáo. Sau chuyến kinh lý tông tòa lần thứ hai từ tháng 1 đến tháng 4 năm 2022, chuyến kinh lý tông tòa lần đầu năm 2002, cộng đoàn Lời Sự Sống sẽ bị Giáo Hội công giáo giải thể. Hồng y tổng giám mục Jozef De Kesel, Bruxelles, người bảo lãnh lịch sử của họ đã loan tin trong một cuộc họp tại đan viện Notre-Dame de Vive Fontaine ở Andecy, Marne.
Giám mục François Touvet, giáo phận Châlons-en-Champagne chịu trách nhiệm quản lý cộng đồng cho đến khi giải thể có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 năm 2023. Ngài giúp hỗ trợ cá nhân các thành viên và chuyển hướng họ nếu cần đến các nơi khác của Giáo hội.
“Rối loạn chức năng nghiêm trọng và có hệ thống”
Sau khi lắng nghe hơn 200 người, ba thành viên của chuyến kinh lý tông tòa ghi nhận “kể từ ngày thành lập đã có những trục trặc nghiêm trọng và có hệ thống”, được nêu rõ trong thông cáo báo chí của giáo phận Châlons, xác nhận trong 30 năm qua đã có 240 thành viên rời cộng đoàn Lời Sự Sống.
Bản báo cáo kết luận một cách nghiêm trọng: “Mọi nỗ lực để làm sáng tỏ đặc sủng, để tạo một quy tắc sống ổn định, đảm bảo cho công việc quản trị yên bình, đảm bảo cho sự tôn trọng và tự tin của mỗi người trong cộng đoàn, tất cả đều đã thất bại.”
Xuất thân từ canh tân đặc sủng, lấy tên từ thư đầu tiên của Thánh Gioan (1 Ga 1, 3), cộng đoàn Lời Sự Sống được thành lập năm 1986. Cộng đoàn quy tụ những người thánh hiến, các gia đình, những người độc thân, cùng nhau sống trong nhà của cộng đoàn và cử hành các phụng vụ được chăm sóc cẩn thận. Các khóa tĩnh tâm và buổi học của họ thu hút một số lượng lớn giáo dân đa dạng, đặc biệt trong các Lễ hội Gia đình mùa hè hàng năm. Ra đời ở Corrèze, vùng Nouvelle-Aquitaine, Lời Sự Sống lan truyền đến Pháp, Bỉ và Thụy Sĩ.
Tấn công tình dục lặp đi lặp lại nhiều lần
Những rối loạn chức năng đầu tiên được báo cáo vào những năm 1990 liên quan đến cặp vợ chồng Georges và Marie-Josette Bonneval. Cặp này là một trong những người sáng lập sẽ tạo ra ảnh hưởng ngày càng tăng lên các thành viên khác, họ đã đẩy những người chống họ ra khỏi cộng đoàn. Năm 1998, họ được cộng đồng công nhận là “người cha người mẹ trọn đời” với sự hỗ trợ của Jacques Marin, một cựu linh mục-thợ đã trở thành người hướng dẫn thiêng liêng cho cộng đoàn Lời Sự Sống và cộng đoàn Các Mối Phúc.
Cựu linh mục Marin nổi tiếng với tài giảng lễ, đầu năm 2000, ông đã bị một số phụ nữ buộc tội tấn công tình dục trong những lần họ đi xưng tội.
Nhưng mãi đến năm 2013, trước sự thúc ép của một số cựu thành viên cộng đoàn Lời Sự Sống, tổng giám mục Bruxelles mới cấm linh mục này giải tội. Sau đó ông bị xét xử trong một phiên tòa giáo luật từ năm 2015 đến năm 2016. Ông qua đời năm 2019 ở tuổi 90, để lại nhiều nạn nhân. Tháng 5 năm 2022, cộng đoàn Lời Sự Sống kêu gọi các thành viên, các cựu thành viên báo cáo “những việc làm đáng lên án của linh mục Jacques Marin” mà cho đến nay chưa được biết đến.
Công cụ hóa tòa giải tội
Chuyến kinh lý tông tòa đầu tiên là năm 2002, báo cáo đã nêu lên các quyền hạn quá mức của cặp Georges và Marie-Josette Bonneval, cũng như sự nhầm lẫn giữa tòa trong và tòa ngoài: theo giáo luật, tòa trong là phán xét của một hành vi liên quan đến lương tâm cá nhân của đương sự, tòa ngoài là đánh giá một hành vi theo các tiêu chuẩn khách quan bên ngoài.
Vì thế một bề trên cộng đoàn (quản trị tòa ngoài) không thể giải tội cho các thành viên của mình, hoặc là người hướng dẫn thiêng liêng của mình, vì sẽ có nguy cơ lợi dụng tâm sự của họ (tòa trong). Các nhân viên của chuyến kinh lý tông tòa nhận thấy sự thiếu đào tạo, sự mệt mỏi của các thành viên và không có một quy tắc sống.
Dù đã có chỉ thị mười khuyến cáo để tái định hướng cộng đoàn nhưng tình trạng của cộng đoàn Lời Sự Sống chưa bao giờ được lắng dịu. Cặp vợ chồng Bonneval bị yêu cầu rút lui một thời gian nhưng họ đã bất tuân Giáo hội, họ tị nạn ở Brazil, nơi họ thành lập một cấu trúc của những người bất đồng chính kiến, Hạt giống của Lời (Semences du Verbe). Trong những năm qua, nhiều thành viên đã ra đi, để trống các ngôi nhà của cộng đoàn, cộng đoàn ở Aubazine, Corrèze đóng cửa năm 2010, cộng đoàn ở La Valette, Var đóng cửa năm 2015, cộng đoàn ở Josselin, Morbihan đóng cửa năm 2021.
Nhà nguyện ở đan viện Notre-Dame de Vives Fontaines, Andecy.
Chuyến kinh lý tông tòa chỉ có thể xác nhận mức độ sâu đậm của cuộc khủng hoảng, hơn thế nữa đã phát hiện ra những người chịu trách nhiệm về cộng đoàn Lời Sự Sống đã làm mọi cách để che giấu sự thật với các giám mục và thao túng họ. Vì thế, theo những thành viên của chuyến kinh lý tông tòa thì cộng đoàn không thể tái xây dựng trên các cơ sở lành mạnh.
Lệnh trừng phạt này là một phần trong quá trình phục hồi rộng lớn của Giáo hội công giáo Pháp, gồm một số cộng đồng bị tì vết trong nhiều vụ lạm dụng khác nhau trong cộng đoàn của họ, cũng như cuộc khủng hoảng ảnh hưởng đến giáo phận Fréjus-Toulon, nơi các lễ truyền chức linh mục được lên kế hoạch vào ngày 26 tháng 6 này đã bị Rôma đình chỉ.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch