Đức Phanxicô tâm sự về gia đình, về tuổi già trên nhật báo La Stampa
Đức Phanxicô lặp lại lời lên án cuộc chiến ở Ukraine | © Ảnh minh họa / Grégory Roth
Trong một phỏng vấn với nhật báo Ý La Stampa đăng ngày 18 tháng 11, Đức Phanxicô bày tỏ niềm tin vào hòa bình có thể có giữa Kyiv và Matxcova. Hai ngày trước chuyến đi thăm Asti, quê hương của ngài ở Piedmont, và nhân sinh nhật 90 tuổi của người em họ Carla Rabezzana, ngài nói về gia đình và về những năm tháng tuổi già của mình.
Trong cuộc phỏng vấn này, ngài nhắc đến cuộc xung đột Nga-Ukraine, một lần nữa ngài tố cáo nạn “khát khao quyền lực và buôn bán vũ khí”. Ngài quy lỗi: “Khi các đế chế suy yếu, họ cố gắng gây chiến để cảm thấy mạnh mẽ”, đồng thời ngài cho biết Tòa Thánh liên tục theo dõi diễn tiến tình hình và khuyến khích “bất kỳ một cởi mở nào có thể đưa đến lệnh ngừng bắn thực sự”.
Ngài nói tiếp: “Ngoài việc hỗ trợ nhân đạo cho người dân Ukraine và giúp đỡ các tù nhân chiến tranh, chúng tôi đang cố gắng phát triển mạng lưới quan hệ, thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa các bên để tìm ra giải pháp. Tôi hy vọng. Chúng ta đừng cam chịu, hòa bình là điều có thể xảy ra với điều kiện giải hóa trái tim thành vùng phi quân sự, bắt đầu bằng chính trái tim của mình”.
Một ngày trước khi đăng bài phỏng vấn, ngày 17 tháng 11, Ngoại trưởng Pietro Parolin đã cử hành thánh lễ cầu nguyện cho hòa bình ở Ukraine tại Vương cung thánh đường Đức Bà Cả, kỷ niệm 30 năm quan hệ ngoại giao giữa Ukraine và Tòa thánh.
Trên báo La Stampa, Đức Phanxicô kêu gọi giáo dân đừng thờ ơ trước hàng triệu người đang bị đói. Điều này phải là điều ưu tiên. Ai may mắn có cơm ăn hàng ngày thì không nên lãng phí. Sắp tới, ngài sẽ gặp tân Thủ tướng Ý, bà Giorgia Meloni, ngài cầu chúc nước Ý những điều tốt đẹp nhất và hy vọng phía đối lập sẽ hợp tác vì lợi ích chung, đó là chân trời duy nhất cho một tương lai tốt đẹp của nước Ý.
Tuổi già yên bình và giữ đạo
Trong suốt cuộc phỏng vấn, ngài tâm sự, hàng ngày ngài suy niệm về cuộc đời của mình theo bước chân Thánh I-Nhã, người sáng lập Dòng Tên: “Tôi luôn hạnh phúc trong các địa vị mà Chúa đã đặt và sai tôi đi. Nhưng không phải vì tôi đã có được thành công gì, tôi không thắng gì… nhưng đó là phục vụ và Giáo hội đã xin tôi làm như vậy; tôi không nghĩ tôi được bầu, nhưng Chúa muốn điều đó… Tôi làm những gì tôi có thể, mỗi ngày tôi tìm cách để không bao giờ ngừng lại.”
Nhắc đến tuổi cao của mình, ngài sẽ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 86 ngày 17 tháng 12 , ngài tâm sự, “tôi sống trong yên tĩnh, bình tâm tối đa với niềm vui đích thực và đời sống tu trì”. Ngài trích dẫn câu thơ của thi sĩ Hölderlin – Tuổi già yên bình và giữ đạo, “Es ist ruhig, das Alter, und fromm”.
Ngài cũng cho biết ngài tìm thấy Chúa nơi những người ngài gặp, “nơi mỗi người trong các bạn”. Trước những đau khổ, ngài ca ngợi đức tính im lặng. “Những người đau khổ và sống trong lo âu, họ không cần những bài giảng (…) nhưng chỉ cần có người cầm tay họ, nghe họ nói, nghe họ giải bày tâm sự.”
Tâm sự của giáo hoàng vùng đất Piedmont
Ngày mai ngài sẽ đi Asti, ngài cho biết ngài muốn “dành vài giờ” cho người thân ở nôi gia đình, trước khi được bầu chọn, ngài thường dừng lại Piedmont trên đường đến Rôma để gặp anh em của thân phụ ngài ở đây. “Chúng tôi rất gắn kết. Với người chị họ Carla lớn tuổi của tôi, chúng tôi thường nói chuyện điện thoại với nhau. Ngài sẽ gặp năm người anh em họ khác trong thời gian ngài ở đây.
Với một giọng tâm sự riêng tư, ngài bày tỏ tình cảm của mình với ngôn ngữ vùng Piedmont: “Khi tôi được 13 tháng tuổi, mẹ tôi có em bé thứ nhì, và ông bà nội ở cách nhà chúng tôi 30 mét: bà tôi đến đón tôi, và tôi ở với bà, bà nói tiếng vùng Piedmont. Bạn có thể nói tôi thức giấc với đời sống của tiếng Piedmont.”
Ngài trích một bài thơ của thi sĩ Nino Costa của vùng Turin, Chủng tộc của vùng (Rassa nostrana) mà bà nội Rosa đã dạy: “Ngay thẳng và chân thành, đó là họ, họ xuất hiện: đầu vuông , mạch chắc, gan khỏe, họ ít nói nhưng họ biết mình đang nói gì, họ đi chậm nhưng họ đi xa. Những người không tiếc thì giờ và mồ hôi – một chủng tộc kỳ lạ, tự do và kiên cường -. Mọi người đều biết họ là ai và khi họ đi qua… mọi người nhìn họ”.
Ngài ca ngợi anh em đồng hương của ngài là “những người không lãng phí thì giờ, không sợ mệt mỏi, ra đi để tìm bánh mì ở các vùng đất khác trên thế giới, ở Argentina, ở Brazil, ở Pháp, ở Đức. Ngài nói: “Đó là câu chuyện Chủng tộc của vùng của chúng tôi, của bà nội Rosa, người phụ nữ kiên cường. Và tôi cảm thấy tôi là một phần của con đường này.”
Ngài nhớ lại món ăn đặc trưng của người Piedmont: bagna caoda, được nấu khác nhau tùy khu vực của vùng. Ngài tự hào vì thức ăn và rượu vang của vùng Piedmont “quá nổi tiếng”, ngài cho biết gia đình ngài trồng nho ở Bricco Marmorito, vùng đất Portacomaro, và ông nội ông ngoại, các chú của ngài kinh doanh rượu vang: “Tôi biết một người anh họ, anh lập gia đình với người chị họ bên cha tôi: anh rất giỏi nếm rượu, chuyên môn của anh đến mức đưa cho anh một ly rượu và không nói cho anh biết đó là rượu gì, anh sẽ biết ngay lập tức. Tôi rất ấn tượng trước năng khiếu này của anh.”
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
