lanacion.com.ar, Elizabeth Piqué, 2022-08-23

Đức Phanxicô trao mũ hồng y cho Giovanni Becciu AP

Xin lỗi? Đang phục hồi, trong trường hợp thoát “sạch sẽ” ra khỏi vụ án lớn đang diễn ra ở Vatican? Hay đơn thuần một hành vi mục vụ?

Đây là những câu hỏi vang lên trong các hành lang Vatican kể từ ngày hôm qua, trong những gì có thể gọi là quả bom đã xảy ra khi Đức Phanxicô mời hồng y Angelo Becciu dự công nghị các hồng y ngày thứ bảy sắp tới, người đang ở trong phiên tòa lớn về tội tham nhũng.

Cho đến gần đây, hồng y Becciu 74 tuổi, một trong những người có ảnh hưởng nhất ở Vatican đã không dự bất kỳ một sự kiện nào loại này kể từ cuối tháng 9 năm 2020, khi hồng y bất ngờ bị Đức Phanxicô lật đổ khi những cáo buộc tham nhũng chống lại hồng y được đưa ra ánh sáng. Tuy hồng y Becciu không mất tước hiệu hồng y, nhưng hồng y buộc phải từ bỏ quyền hồng y, kể cả việc tham dự vào các cuộc họp hồng y, có nghĩa là công nghị và nhất là mật nghị.

Hồng y Angelo Becciu nói chuyện với các nhà báo trong một cuộc họp báo ở Rôma ngày 25 tháng 9 năm 2020.

Chính hồng y Becciu đã thông báo tin này ngày chúa nhật tuần trước, khi kết thúc thánh lễ ngài cử hành ở nhà thờ Golfo Aranci xinh đẹp, một thị trấn hồng y đang nghỉ trên biển quê hương Sardinia của ngài. Hồng y nói với giáo dân: “Ngày thứ bảy hôm qua, giáo hoàng đã điện thoại mời tôi tham dự công nghị với các hồng y sẽ diễn ra trong vài ngày tới tại Rôma”, hồng y giải thích đó là lý do vì sao ngài sẽ không ở nhà thờ này chúa nhật tuần sau, các báo La Nuova Sardegna và Unione Sarda loan tin trên.

Công nghị các hồng y sẽ bắt đầu ngày thứ bảy sắp tới khi Đức Phanxicô sẽ phong 20 tân hồng y và sẽ tiếp tục vào ngày thứ hai và thứ ba tuần sau, khi Hồng y đoàn họp lại để thảo luận với giáo hoàng về Tông hiến Anh em hãy rao giảng Tin Mừng, Praedicate Avangelium, một tông hiến làm thay đổi tận căn Giáo triều Rôma.

Hồng y Becciu nói với hãng tin ANSA: “Tôi rất xúc động trước cử chỉ này của giáo hoàng. Từ tận đáy lòng, tôi cám ơn ngài và xác nhận sự hiệp thông hoàn toàn của tôi với ngài”, hồng y đã thực sự rất vui vì được trở lại với diễn đàn sau gần hai năm bị  buộc phải sống tách rời. Nhưng cả hai nguồn tin thân cận với hồng y, cũng như từ Vatican, đều cho biết sự trở lại này không có nghĩa là có bất kỳ sự phục hồi nào với các quyền của hồng y hoặc sự miễn nhiệm của giáo hoàng, nhưng chỉ là lời mời “đặc biệt” liên quan đến việc ngày 27 tháng 8 hồng y Becciu kỷ niệm 50 năm thụ phong linh mục, như nguồn tin của La Nación được biết.

Hồng y Giovanni Angelo Becciu ANDREAS SOLARO – AFP

Một nguồn tin khác giải thích: “Hồng y Becciu được xem như  hồng y danh dự (khi một hồng y trên 80 tuổi), người có thể tham dự công nghị, nhưng không thể tham dự mật nghị”, nguồn tin nhắc lại nguyên tắc giả định về sự vô tội và chỉ có thể thay đổi trong trường hợp được tòa tha bổng. Tòa sẽ tiếp tục xử vào cuối tháng 9 và không biết khi nào vụ án sẽ kết thúc bằng một bản án, vì hơn 200 nhân chứng đã được triệu tập, kể cả nhân vật số hai của giáo hoàng, hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin và phụ tá Quốc vụ khanh, tổng giám mục Edgar Peđa Parra.

Vatican News cũng nói rõ, việc Đức Phanxicô mời hồng Becciu không phải chỉ là một cử chỉ. Thật ra “các quyền của hồng y không phải là việc tham gia vào đời sống Giáo hội; tất cả kitô hữu đều được kêu gọi tham gia tùy theo vị thế của mình: trong trường hợp các hồng y, điều này có thể là lời mời – đôi khi mang tính cá nhân – tham dự một số buổi họp nào đó dành riêng cho họ.”

Vụ tham nhũng

Bị nghi ngờ biển thủ tiền của Quỹ Thánh Phêrô, quỹ của giáo hoàng dành cho người nghèo, cho một công ty do người em của hồng y điều hành ở giáo phận quê hương, hồng y buộc phải từ chức bộ trưởng Bộ Phong thánh ngày 24 tháng 9 năm 2020. Các cáo buộc sau đó quy về vai trò của hồng y trong vụ mua tòa nhà sang trọng ở London khi ngài là phụ tá Quốc vụ khanh và chuyển một số tiền khó hiểu cho bà Cecilia Marogna, một phụ nữ trẻ có biệt danh là “phu nhân của hồng y” người gốc Sardinia như hồng y.

Tòa nhà London, chủ đề của phiên tòa diễn ra ở Vatican, gần đây đã được bán với giá thấp hơn nhiều so với giá mua. Hồng y luôn tuyên bố mình vô tội, là hồng y đầu tiên ở trên ghế bị cáo trong một vụ án tham nhũng và biển thủ, liên quan đến 9 người khác. Hồng y bị cáo buộc lạm dụng quyền lực, tham nhũng và toan tính hối lộ một nhân chứng thân cận và cộng tác viên cũ, giám mục Alberto Perlasca, để họ rút lời. Trong phiên tòa bắt đầu tháng 7 năm ngoái, hồng y bị thẩm vấn ba lần và đã tự bào chữa cho mình, cho rằng những lời buộc tội là vô căn cứ.

Đây không phải là lần đầu tiên Đức Phanxicô có cử chỉ nhân từ với hồng y Becciu, hồng y là một trong những người thân tín của Đức Phanxicô khi ngài vừa được bầu vào tháng 3 năm 2013 và cho đến tháng 10 năm 2018, là nhân vật thứ hai của Phủ Quốc vụ khanh, vị trí có từ thời Đức Bênêđíctô XVI. Ngày Thứ Năm Tuần Thánh năm ngoái, giữa cơn đại dịch, Đức Phanxicô đã đến cử hành thánh lễ tại nhà nguyện ở căn hộ riêng của hồng y Becciu. Một số người còn nhớ, hồng y Becciu mời Đức Phanxicô cùng một số linh mục Rôma đến ăn trưa ở nhà hồng y ngày Thứ Năm Tuần Thánh. Cách đây gần một năm, giáo hoàng đã không giấu giếm, ngài hy vọng hồng y Becciu sẽ thoát ra được vụ án đang tiến hành này. Trong một phỏng vấn trên đài phát thanh Cope của Tây Ban Nha, ngài nói hồng y là người đã giúp đỡ ngài tất nhiều: “Tôi hết lòng mong muốn hồng y vô tội. Hồng y là người tôi tôn trọng trong tư cách là con người, tôi mong muốn mọi chuyện trở nên tốt đẹp. Nhưng đó là  cảm tính về sự giả định vô tội. Ngoài giả định về sự vô tội, tôi mong mọi chuyển trở nên tốt đẹp. Bây giờ chính công lý sẽ quyết định.”

Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch