Thượng phụ Bartholomew: “Chiến tranh Ukraine là chiến tranh độc ác”
Thượng phụ Bartholomew của Giáo hội chính thống Constantinople, Istanbul | © Jacques Berset
Tuần vừa qua, một phái đoàn do tổng giám mục Franz Lackner, chủ tịch Hội đồng Giám mục Áo, và giáo chủ chính thống Áo Arsenios dẫn đầu, đã được thượng phụ Bartholomew của Giáo hội chính thống Constantinople tiếp ở Phanar – trụ sở Tòa Thượng phụ Đại kết ở Istanbul. Thượng phụ Bartholomew lên tiếng, cuộc chiến Ukraine là cuộc chiến ‘độc ác’.
Thượng phụ Constantinople kịch liệt lên án lập trường của Thượng phụ Kyrill Matxcơva vì ông này ủng hộ cuộc chiến xâm lược Ukraine của Vladimir Putin. Theo thông tin của trang tin Áo Kathpress ngày 3 tháng 10 – 2022 thì thượng phụ Constantinople hoàn toàn không hiểu quan điểm của thượng phụ Kyrill.
Mâu thuẫn với học thuyết chính thống
Thượng phụ Bartholomew gọi đó là mâu thuẫn với học thuyết chính thống khi thượng phụ Kyrill hứa với quân nhân Nga, họ sẽ được tha thứ mọi tội lỗi nếu họ hy sinh mạng sống trong chiến tranh, họ sẽ được vào thẳng nước Chúa với tư cách là người tử vì đạo.
Bằng cách viện ra ý tưởng “tử đạo của chính thống giáo”, phát triển một thần học “tân ngoại giáo” và phản-tin mừng về chiến tranh, thượng phụ chính thống Nga Kyrill tự cho mình là ‘đầy tớ của thần chiến tranh ngoại giáo’ trên mạng thảo luận tự do của Pháp ‘Chúng ta hãy nói về chính thống giáo.’
Các ý tưởng của những người cực đoan ngụy-chính thống
Giáo sư Serhii Shumylo lưu ý trên trang ‘Chúng ta hãy nói về chính thống giáo’: “Để biện minh cho việc tổng động viên tiến hành chiến tranh chống Ukraine và người dân Ukraine, thượng phụ Mátxcova đã có những quan điểm chống kitô giáo, theo quan điểm thần học chính thống thì đây là ‘dị giáo’. Ngày 25 tháng 9 năm 2022, khi cố tình thao túng các trích dẫn từ Phúc âm, đưa ra khỏi ngữ cảnh và làm sai lệch ý nghĩa, thượng phụ Matxcova đã vạch trần cho thấy một học thuyết dị giáo theo quan điểm chính thống giáo về ‘sự hy sinh cứu chuộc’ của quân nhân Nga. So sánh việc tổng động viên người dân Nga sự hy sinh khổ nạn của Chúa Kitô, thượng phụ khẳng định những ai hy sinh mạng sống của mình sẽ “được rửa sạch mọi tội lỗi”.
Một “thần học về chiến tranh”
Kể từ ngày bắt đầu cuộc chiến chống Ukraine, 24 tháng 2-2022, thượng phụ Mátxcơva Kyrill không ngừng xây dựng một “thần học chiến tranh” cho riêng mình và có những lời biện minh “thiêng liêng” cho hành động xâm lược của Nga với nước láng giềng. Giáo sư Serhii Shumylo cho biết, về cơ bản, những tuyên bố và kêu gọi “hy sinh” như vậy mâu thuẫn với tinh thần và bức thư của Tin Mừng và đức tin chính thống.
Trên trang ‘Chúng ta hãy nói về chính thống giáo’ viết: “Không một cái chết nào ‘khi thi hành nghĩa vụ quân sự’ (lại còn hơn nữa trong cuộc chiến xâm lược!) có thể tự động chuộc lại hoặc rửa sạch tội lỗi của một người. Không có ‘sự khoan dung’ nào từ thượng phụ hay thượng hội đồng có thể đảm bảo điều này, vì một cuộc chiến như vậy là ‘tội trọng của Ca-in’, mà những ai phạm sẽ bị kết án và vạ tuyệt thông.”
Đức Phanxicô cầu xin Putin chấm dứt ‘vòng xoáy bạo lực’ ở Ukraine
Lời nói phạm thượng và xúc phạm trắng trợn
“So sánh cái chết của quân nhân Nga với sự hy sinh của Chúa Giêsu Kitô, mà Chúa Cha đã sai Con Ngài xuống thế để chuộc tội cho loài người, và lời kêu gọi các cha mẹ hãy cho con cái ‘hy sinh để rửa sạch mọi tội lỗi’ cũng là phạm thượng và xúc phạm trắng trợn… Giáo hội chính thống chưa bao giờ trải qua sự sai lệch giáo điều như vậy với đức tin chính thống giáo trong toàn bộ lịch sử của mình”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
