Giáo hoàng ấn định một hướng đi cho các hồng y của ngài
Chiều thứ ba 30 tháng 8, Đức Phanxicô dâng thánh lễ kết thúc công nghị tại Đền thờ Thánh Phêrô.
Cải cách giáo triều, tính đồng nghị… Đức Phanxicô xác định ý chí muốn thay đổi của ngài
Giáo hội công giáo vừa qua một loại hội thảo chưa từng có. Trong hai ngày thứ hai, thứ ba 29-30 tháng 8, Đức Phanxicô đã tập họp chung quanh ngài 200 hồng y. Một số ít hồng y làm việc trong Giáo triều la-mã, nhưng phần lớn đến từ khắp nơi trên hành tinh. 20 tân hồng y vừa được bổ nhiệm trong đó có hồng y người Pháp Jean-Marc Aveline.
Cuộc họp gần đây nhất là năm 2014. Thời đó thật khó khăn, vì một số hồng y đã phá bỏ dự án cho người ly dị tái hôn rước lễ, một vấn đề xin họ có ý kiến. Kể từ đó, Đức Phanxicô, dù là người nhiệt thành cổ vũ đối thoại đồng nghị, ngài chưa bao giờ tổ chức cuộc họp thảo luận này để cố vấn cho ngài trong việc tiến hành quản trị. Trong phiên họp năm 2022 này, ngài cũng đã có phương pháp làm việc mới được các nhóm ngôn ngữ nhỏ áp dụng, hạn chế các cuộc họp toàn thể
“Cám dỗ thấy mình ở trên cao”
Ba điểm nổi bật. Trước hết, một tranh luận, thậm chí có giới hạn, đã diễn ra. Cuộc họp này nhằm mục đích xem xét văn bản tông hiến mới tông hiến Anh em hãy rao giảng Tin Mừng của Giáo hội Praedicate evangelium, được công bố ngày 19 tháng 3 nhằm cải Giáo triều la-mã, cơ quan quản lý trung ương của Giáo hội công giáo. Ví dụ, một số người tham gia đã đặt câu hỏi về quyết định đổi mới khi giao phó cho giáo dân, và không chỉ cho các giám mục và hồng y, chức bộ trưởng của một số bộ của Vatican. Họ lo ngại về các vấn đề giáo hội học được nêu lên bởi sự phát triển này, vốn không còn liên kết với quyền lực cai trị trong Giáo hội với chức linh mục và giám mục. Một hồng y lấy làm tiếc, một tranh luận thần học không lối thoát vì tông hiến mới đã được Đức Phanxicô ban hành trước khi có đại hội này.
Điểm thứ hai: xác định một hướng đi. Đức Phanxicô nhắc lại điều này trong bài giảng thánh lễ bế mạc chiều thứ ba. Ngài trích dẫn lời yêu cầu của Đức Phaolô VI “xin anh em luôn giữ tinh thần sống động với một thái độ kinh ngạc”. Nó “giải thoát chúng ta khỏi cám dỗ cảm thấy mình ở trên cao”, đặc biệt vì Giáo hội “rộng lớn và vững chắc và chúng ta được xếp vào hàng ngũ cao nhất trong hệ thống phẩm trật”. Nhưng ngài cảnh báo “kẻ lừa dối tìm cách tha hóa môn đệ của Chúa Kitô và làm cho họ trở nên vô hại”. Tuy nhiên, nhấn mạnh đến sứ mệnh và việc loan báo Tin Mừng, ngài nói: “Chính sự kỳ diệu được ở trong Giáo hội đã làm cho cộng đồng tín hữu trở nên lôi cuốn.”
Chuẩn bị cho việc kế nhiệm
Yếu tố cuối cùng: ở tuổi 85, bị liệt một phần do đau đầu gối, khó phẫu thuật vì nguy cơ gây mê mà ngài chịu đựng kém tháng 7 năm 2021, với cuộc họp này, Đức Phanxicô đã có thể chuẩn bị cho người kế nhiệm mình mà vẫn xác định ý muốn cải cách Giáo hội cho đến cùng. Nếu không có tai nạn nào xảy ra, ngài chưa có kế hoạch từ chức: một thượng hội đồng hiệp hành được dự trù vào tháng 10 năm 2023. Và “ngày toàn xá” toàn cầu – giống như năm 2000 – được lên chương trình cho năm 2025. Đó là chương trình làm việc vào ngày thứ ba. Nhưng nếu có mật nghị, các hồng y, cho đến lúc này, nhiều người trong số họ chưa biết nhau sẽ nhớ đến những người nổi bật trong cuộc họp chưa từng có này.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
