Năm 2021 có 34.000 giáo dân Thụy Sĩ rời bỏ Giáo hội công giáo
Số giáo dân rời bỏ Giáo hội công giáo Thụy Sĩ phá kỷ lục mới vào năm 2021 | © Pixabay
Trong một công bố ngày 28 tháng 10-2022, Viện Xã hội học Mục vụ Saint-Gall cho biết, năm 2021 đã có 34.000 giáo dân rời bỏ Giáo hội công giáo, nhiều hơn 2.500 người so với năm 2019, năm đạt kỷ lục trước đó trong lĩnh vực này. Tuy nhiên kết quả này chưa đầy đủ vì có sự khác biệt rất lớn giữa các bang. Viện Xã hội học mở cuộc điều tra có tên “Các vụ rời bỏ Giáo hội và câu hỏi tại sao”.
Năm 2021 có 34.182 giáo dân rời bỏ Giáo hội công giáo Thụy Sĩ. Năm 2020 là 31.410 người và năm 2019 là 31.772. Vào cuối năm 2021, Giáo hội công giáo có khoảng 2,9 triệu giáo dân.
Các bang Geneva, Vaud, Valais và Neuchâtel có it giáo dân rời bỏ hơn
Theo phân tích của Viện Xã hội học, số lượng giáo dân ra đi vẫn ở mức rất cao, năm 2021, trên cả nước tỷ lệ ra đi trung bình là 1,1%. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa các vùng là rất nổi bật. Thực tế là các bang Geneva, Valais, Neuchâtel và Vaud ít có giáo dân ra đi hơn.
Ghi nhận này là do cách tổ chức khác nhau của các Giáo hội ở các bang này; trên thực tế không có cấu trúc chính thức nào cho với gắn kết với Giáo hội, thường liên hệ đến nghĩa vụ đóng thuế bắt buộc của giáo hội, một cấu trúc mà từ đó giáo dân đơn thuần ra đi. Nếu loại trừ các bang trên ra khỏi danh sách thống kê, thì con số trung bình của năm 2021 là 1,5% và năm 2020 là 1,4%.
Ngược với sự ra đi, việc gia nhập Giáo hội đã giảm ở mức thấp nhất từ nhiều năm nay, nhưng dù sao cũng có một sự gia tăng nhẹ. Năm 2021, có 910 người vào đạo công giáo, năm 2020 có 735 người và năm 2019 có 885 người.
Vì sao lại có những con số như vậy và tại sao hàng năm có hàng ngàn người rời bỏ Giáo hội?
Không tin tưởng vào Giáo hội
Trong số các lý do ra đi, những người ra đi cho biết về cách họ nhìn Giáo hội, những bất đồng của họ với lập trường của huấn quyền: nhất là trong các vấn đề vai trò của phụ nữ, đồng tính, phá thai và độc thân của các linh mục. Một số giải thích sự ra đi của họ sau các kinh nghiệm tiêu cực với những người làm việc mục vụ hoặc với ban tuyên úy.
Nghiên cứu cũng ghi nhận sự mất lòng tin chung chung của họ với Giáo hội. Họ nói đến những đặc quyền mà Giáo hội được hưởng trong xã hội. Ngoài ra có một số người thấy các văn phòng của Giáo hội công giáo cứng nhắc, lạnh lùng, “lỗi thời” hoặc dị ứng với cách đối xử, các thực thi quyền lực của thứ bậc trong Giáo hội công giáo.
Những người ra đi còn nghi ngờ cách quản lý các quỹ được giao phó cho Giáo hội có quản lý đàng hoàng hay không. Cuối cùng, Viện Xã hội học cho biết có một số người muốn đóng thuế ít hơn, hình ảnh cũng như danh tiếng xấu của Giáo hội cũng là lý do để họ ra đi.
Nghiên cứu cũng đưa ra nhiều lý do đan xen và ảnh hưởng lẫn nhau.
Ở các Giáo hội Cải cách tin lành có ít giáo dân ra đi hơn
Để có một con số so sánh, năm 2021 có 28.540 người rời bỏ Giáo hội Cải cách tin lành, năm 2020 có 27.040 người. Giáo hội tin lành có 1,96 triệu giáo dân cuối năm 2021, như thế, Giáo hội công giáo có hơn 1 triệu giáo dân so với Giáo hội tin lành.
Năm 2020, theo khảo sát của Văn phòng Thống kê Liên bang, có khoảng 33,8% dân số Thụy Sĩ thuộc Giáo hội công giáo la-mã, 30,9% nói họ không thuộc tín ngưỡng nào và 21,8% thuộc Giáo hội Cải cách tin lành.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch