Hồng y Ricard: Giáo hội Pháp một lần nữa rơi vào tình trạng hỗn loạn
Hồng y Jean-Pierre Ricard
Khi các giám mục Pháp làm việc để đối phó với các vụ lạm dụng, lời thú tội của hồng y Jean-Pierre Ricard ngày 7 tháng 11 đã tạo chấn động đáng kể. Mười một giám mục sẽ là đối tượng của các báo cáo hoặc điều tra trước công lý dân sự hoặc giáo luật.
Đó là thư hồng y gởi cho các giám mục Pháp thú nhận đã lạm dụng tình dục một bé gái 14 tuổi cách đây 35 năm khi làm linh mục chánh xứ Sainte-Marguerite ở Marseilles. Thông báo này là cú sốc giáng xuống các linh mục sau khi họ đã bị chấn động vì vụ cựu giám mục danh dự Michel Santier, giáo phận Créteil. Hồng y đã về hưu tháng 10 năm 2019 khi 75 tuổi.
Trong thư ngắn gởi tổng giám mục Éric de Moulins-Beaufort, hồng y Ricard thú nhận: “Hôm nay khi Giáo hội muốn lắng nghe nạn nhân và hành động theo sự thật, tôi quyết định không giữ im lặng về trường hợp của tôi và tuân thủ trước công lý xã hội và Giáo hội.” Thư này được tổng giám mục Éric de Moulins-Beaufort, chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp công bố ngày thứ hai 7 tháng 11, thư viết: “Tôi đã cư xử cách đáng trách với một cô bé 14 tuổi. Hành vi của tôi đã tạo hậu quả nghiêm trọng và lâu dài cho người này.”
Các cuộc tranh luận giữa các giám mục làm giao động
Trong lời xác nhận, hồng y cho biết đã tiếp xúc với nạn nhân: “Tôi đã giải thích với cô và tôi xin cô tha thứ, tôi xin nhắc ở đây, tôi cũng đã xin gia đình tha thứ.” Có vẻ như cho đến nay nạn nhân vẫn chưa nạp đơn khiếu nại, dù báo cáo có thể được Giáo hội gởi cho công tố viên cũng như cho Bộ Tín Lý. Sự việc có thể hết thời hiệu vì đã xảy ra cách đây 35 năm. Nhưng có thể quay ngược lại hơn 31 năm một chút, như thế sẽ không ngăn giáo luật mở của điều tra vì không bị lệ thuộc vào cùng tiến trình. Dự kiến trường hợp này, hồng y Ricard nói, “vì những hành vi này, tôi quyết định rút lui về đời sống cầu nguyện”.
Sơ Véronique Margron: “Cảm giác bị phản bội thật mãnh liệt”
Những tiết lộ này đã được long trọng công bố trong cuộc họp báo khẩn cấp ngày thứ hai 7 tháng 11, khi các giám mục họp để suy nghĩ về cách thông tin khi có khủng hoảng, thì với một tốc độ nhanh chóng khác thường, tổng giám mục Éric de Moulins-Beaufort đã thông báo qua báo chí: “Tôi phải cho anh em biết những gì chúng tôi bất ngờ nhận được hôm qua. Thông tin mà bây giờ chúng tôi chia sẻ với anh em theo yêu cầu của đương sự là chưa từng có.”
Lạm dụng tình dục trong Giáo hội: một thách thức cho sự thật
Đó là cách cho thấy lời thú nhận của hồng y Ricard đã làm đảo lộn cuộc tranh luận của các giám mục. Trước các nhà báo, lần đầu tiên chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp phân tích vụ Santier, đưa ra diễn tiến chính xác sự việc và các trục trặc làm cho việc công bố lệnh trừng phạt của Rôma bị trì hoãn trong “các vụ lạm dụng thiêng liêng với mục đích tình dục.” Trong bài diễn văn kết thúc đại hội ngày thứ ba 8 tháng 11, tổng giám mục chủ tịch sẽ trình bày các điều khoản đã được các giám mục Pháp thông qua. một vấn đề quan trọng hơn, đau lòng hơn đến mức ngài đã nói đến những “vụ” khác đã tác động lên Giáo hội.
Mười một giám mục liên quan
Ngài nói: “Hiện nay có sáu giám mục bị cáo giác trước công lý dân sự hoặc giáo luật, bây giờ thêm vào vụ giám mục Santier và hồng y Ricard. Hai người khác không còn tại vị cũng đang bị pháp lý dân sự và giáo luật điều tra. Một ‘người thứ ba’ là đối tượng báo cáo của công tố viên nhưng chưa có phản hồi nào được đưa ra dù đã nhận được các biện pháp hạn chế của Vatican”.
Những con số này, liên quan đến các cáo buộc không nhất thiết dẫn đến kết án, đã liên hệ đến nhiều tình huống, nhiều vụ đã vi phạm hoặc bị cáo buộc, tổng giám mục cho biết nhưng không đưa ra thêm chi tiết.
Trong số mười một giám mục liên quan, có tám giám mục liên hệ đến các trường hợp lạm dụng, ba trong số đó đã công khai (Jean-Michel Di Falco, Emmanuel Lafont và Hervé Gaschignard). Hai người bị truy tố vì không tố giác hành vi tấn công tình dục: giám mục André Fort bị kết án năm 2018 với bản án 8 tháng tù treo, hồng y Philippe Barbarin được trả tự do năm 2000. Danh sách còn lại là giám mục Pierre Pican đã bị lên án năm 2000 và đã qua đời năm 2018.
Ở cấp độ Giáo hội hoàn vũ, hồng y Ricard sẽ là người thứ tư của Hồng y đoàn dính líu đến các hành vi ấu dâm sau hồng y Hermann Groër người Áo (Vienna), hồng y Keith O’Brien người Anh (Baltimore) và hồng y Theodore McCarrick người Mỹ (Washington).
Làm cho nhu cầu giao tiếp rõ ràng hơn
Cuộc họp báo được thêm vào giờ chót vì “vụ Ricard” cho tổng giám mục chủ tịch có dịp trình bày chính xác những thất bại trong vụ Santier, phần nào bị lu mờ bởi tuyên bố mới này của hồng y Ricard.
Từ cuộc thảo luận kéo dài bốn ngày đã nảy sinh một phản ánh cần thiết về truyền thông trong thời kỳ khủng hoảng, tổng giám mục kết luận: “Phản ứng của giáo dân về vụ Santier làm chúng ta thấy rõ, giám mục là người của công chúng và đòi hỏi phải như vậy, các lệnh trừng phạt liên quan đến họ luôn phải được công bố.”
Sau vụ giám mục Santier, các giám mục bị áp lực ở Lộ Đức
Tổng giám mục chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp ghi nhận cần phải giải thích thêm về sự cần thiết phải giao tiếp với các nhà chức trách Rôma: “Giáo dân Pháp có sự trưởng thành cần thiết để học hỏi về những lỗi lầm của một trong các mục tử của họ.” Các phương tiện liên lạc này sẽ được Hội đồng Giám mục biểu quyết vào ngày thứ ba 8 tháng 11.
Chắc chắn vụ tai tiếng mới liên quan đến một hồng y sẽ không thể không khơi dậy các cuộc tranh luận sôi nổi giữa các giáo dân, họ tức giận và không hiểu làm thế nào sự việc lại xảy ra như vậy.
Hồng y Jean-Pierre Ricard, nhân vật cao cấp của Giáo hội Pháp Sinh năm 1944 tại Marseille, chịu chức năm 1968 ở giáo phận quê hương, làm linh mục tổng đại diện vào năm 1988.
Năm 1993, Đức Gioan-Phaolô II bổ nhiệm linh mục Jean-Pierre Ricard làm giám mục phụ tá giáo phận Grenoble, năm 1996 làm giám mục phụ tá giáo phận Montpellier và năm 2001 làm tổng giám mục giáo phận Bordeaux.
Hồng y có nhiều trách nhiệm trong Hội đồng Giám mục Pháp, ngài là chủ tịch từ năm 2001 đến năm 2007.
Năm 2002, ngài là thành viên của Bộ Tín Lý, bộ xét xử các trường hợp ấu dâm, trong số các trường hợp khác.
Tháng 3 năm 2006, ngài được Đức Bênêđíctô XVI phong làm hồng y. Trong những năm tiếp theo, ngài có nhiều chức vụ ở Rôma, đặc biệt là trong các hội đồng giáo hoàng.
Năm 2014, Đức Phanxicô bổ nhiệm ngài làm thành viên của Hội đồng Kinh tế.
Ngày 1 tháng 10 năm 2019, ngài được Đức Phanxicô chấp nhận đơn từ chức vì đã đến tuổi 75.
Ngày 7 tháng 11 năm 2022, trong một thông cáo báo chí, ngài thú nhận đã có hành vi “đáng trách” với một trẻ vị thành niên 14 tuổi cách đây 35 năm, bắt đầu từ năm 1987, khi ngài là linh mục quản xứ Sainte-Marguerite ở Marseille.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
