Một Giáo hội cúi xuống nỗi đau của những người sống bên lề
Giống như bức tranh khảm nhiều mảnh, chuyến tông du của Đức Phanxicô đến Cộng hòa Dân chủ Congo và Nam Sudan chạm đến nhiều thực tại. Và hôm nay Giáo hội nghiêng mình trước nỗi đau và thống khổ của những người thấy mình ở bên lề và ở vùng ngoại vi. Giáo hội là nơi trú ẩn và là “bệnh viện dã chiến” cho những người yếu đuối, bị thương và bị loại trừ. Với họ và với các mục tử của họ, Đức Phanxicô nói lời cám ơn khi ngài gặp các tu sĩ của Nam Sudan tại nhà thờ chính tòa Tháng Têrêxa ở Juba.
Trong cuộc gặp ngày áp chót ở châu Phi, Đức Phanxicô đã nói chuyện với các giám mục, linh mục, phó tế, các tu sĩ tận hiến và chủng sinh của đất nước. Các nhà tổ chức địa phương ước tính có 5.000 tu sĩ đã tham dự cuộc gặp, hầu hết ở bên ngoài, chỉ có một ngàn người ở bên trong nhà thờ.
Trước lối vào nhà thờ, được xây năm 1952, tổng giám mục Stephen Ameyu Martin Mulla và cha xứ đón Đức Phanxicô đưa cho ngài cây thánh giá và nước thánh. Các bài hát và các điệu nhảy đặc trưng không chỉ thể hiện niềm vui mà còn nói lên tấm lòng hào hiệp của giáo dân.
Nhiều người đã đến từ xa và có những người đã đi bộ đến. Họ đã đi bộ nhiều ngày theo từng nhóm, có nhóm hai người, ba người và có nhóm chín người, chỉ để được tham dự như cô Mary Malakal, giáo lý viên của giáo phận Wua.
Nhóm đi bộ của sơ Orla Treacychụp hình với Đức Phanxicô trước nhà thờ. Họ đi bộ trong 9 ngày, gần 300 cây số từ Rumbek đến Juba.
Nữ tu Treacy dẫn một nhóm bạn trẻ đi bộ hành hương 9 ngày để gặp Đức Phanxicô ở Juba
Trong trang phục màu trắng, ba trẻ em thuộc các nhóm dân tộc khác nhau đã tặng hoa cho Đức Phanxicô, ngài bước xuống lối dẫn đến bàn thờ của nhà thờ chính tòa, trụ sở của tổng giáo phận thành phố Juba mà Đức Phaolô VI thành lập ngày 12 tháng 12 năm 1974 bằng sắc chỉ Cum in Sudania.
Tổng giám mục Yunan Tombe Trille Kuku Andali, chủ tịch Hội đồng Giám mục Sudan phát biểu đầu tiên để cám ơn Đức Phanxicô đã lên tiếng chống lại những cuộc xung đột chết người tàn phá và tiếp tục tàn phá cuộc sống của rất nhiều người, phụ nữ và trẻ em trên toàn thế giới.
Những lời chứng đặc biệt cảm động của một linh mục, cùng giáo phận tổng giám mục Audali và của một nữ tu, những người hàng ngày phải đối diện với bạo lực, trong một số giáo phận, họ quản lý các bệnh viện, trạm phát thuốc, các làng có người mắc bệnh phong và các bệnh kinh niên khác, các trung tâm chăm sóc trẻ em thuộc các gia đình dễ bị tổn thương. Một hoạt động từ thiện và xã hội tập trung vào việc truyền giáo, để không thấy mình bị cuốn quá nhiều vào các nhu cầu và, như Đức Phanxicô từng gọi, đó là “hội chứng tổ chức phi chính phủ”. Một “căn bệnh” làm hạ thấp bản chất của Giáo hội, làm cho Giáo hội trở nên vô hại, nếu Giáo hội chỉ nhắm đến việc giúp phát triển xã hội mà không đánh động sâu đậm đến lương tâm và không tạo đủ điều kiện để hình thành một não trạng mới.
Nữ tu phát biểu nhắc đến hai nữ tu bị giết vào tháng 8 năm 2021 khi họ chưa kịp thực hiện ước mơ mở lưu xá cho các em bé gái được cứu từ cuộc nội chiến và mở một phòng khám phụ sản. Sau đó Đức Phanxicô đọc bài diễn văn và sau khi ban phép lành, ngài chụp hình với các giám mục Nam Sudan và về lại tòa sứ thần để gặp các tu sĩ Dòng Tên đang hoạt động trong nước. Buổi chiều ngài gặp phái đoàn của những người tản cư trong nước, đại diện cho những người tuyệt vọng sống chen chúc trong các trại dành cho người “tản cư trong nước”.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch